1ο Εργαστήριο: Συνεργάζομαι και αλληλεπιδρώ
1η Δραστηριότητα
Τα παιδιά γίνονται ζευγαράκια και διαλέγουν έναν φίλο που έχουν καιρό να παίξουν μαζί του.Το κάθε ζευγαράκι μοιράζετε έναν χώρο και γίνεται ο "καθρέφτης" του άλλου.
Στη συνέχεια στο χαρτί το κάθε παιδί ζωγραφίζει τον/την φίλο/η που βρίσκεται απέναντί του.
2η Δραστηριότητα
Αρχικά διερευνούμε τις προϋπάρχουσες αναπαραστάσεις σχετικά με το φαινόμενο με σκοπό να προσδιοριστούν πιθανές παρανοήσεις και να σχεδιάσουν κατάλληλες πρακτικές για το μετασχηματισμό τους. Με καταιγισμό ιδεών καταγράφουμε στον πίνακα ότι μας λένε τα παιδιά για τη λέξη βία ή εκφοβισμός. Χρησιμοποιούμε εποπτικό υλικό με εικόνες από τις τρεις μορφές της βίας (λεκτική, σωματική και κοινωνική απομόνωση, ηλεκτρονικό) και διερευνούμε τις πρότερες γνώσεις των παιδιών για το θέμα της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού.
3ηΔραστηριότητα
Ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν για το αν υπάρχει στο σχολείο τους κάτι ανάλογο ή αν τους έχει συμβεί κάπου αλλού (εμπειρίες εκφοβισμού), τι ένιωσαν, πως αντέδρασαν κ.λ.π
2ο Εργαστήριο: «Ο κύκλος των απόψεων και των προτάσεων»
1η Δραστηριότητα
Διαβάζουμε το βιβλίο «Ο νταής του σχολικού» και θα το επεξεργαστούμε μέσα από την ρουτίνα του Κύκλου Διαφορετικών Απόψεων (Circle of Viewpoints): Ενδεικτικές ερωτήσεις: Ξεκινάμε από τον τίτλο και ρωτάμε τα παιδιά, τι σημαίνει νταής; Σχολιάζουμε την συμπεριφορά του "νταή" .... Συζητάμε για τα συναισθήματα του προκαλεί. Ποιος ή ποιοι το έχουν προκαλέσει; - Ποιος έφταιγε; Γιατί; Ποιος αντιμετωπίζει πρόβλημα; Ποιος θα ωφεληθεί εάν δοθεί λύση;
2η Δραστηριότητα
Συνεχίζουμε με την ρουτίνα Απόδοσης Δικαιοσύνης στο Παρόν, Μέλλον και Παρελθόν (Making it Fair Now - Then - Later). Ζητάμε από τους μαθητές να σκεφτούν ιδέες για πράγματα που μπορεί να κάνει μια κατάσταση δικαιότερη: τώρα, στο μέλλον ή να αλλάξετε η κατάσταση γι 'αυτό θα ήταν δίκαιο κατά το παρελθόν. - Αναρωτιέμαι τι θα συνέβαινε αν ... Τα παιδιά καλούνται αρχικά να συμφωνήσουν ότι η συμπεριφορά του Νταή είχε αρνητικές επιπτώσεις για τον Αριστοτέλη. Στη συνέχεια χωρίζονται σε τρεις ομάδες (Παρελθόν, Παρόν, Μέλλον).
Κάθε ομάδα καλείται να συγκεντρώσει ιδέες για δράσεις σχετικά με: α) αποφυγή του περιστατικού στο παρελθόν Τι θα μπορούσε να είχε κάνει ο Αριστοτέλης για να αποφύγει αυτοί τη δυσάρεστη κατάσταση; β) επίλυση του περιστατικού στο παρόν Τι θα συμβουλεύαμε στον Αριστοτέλη να κάνει για να τον αντιμετωπίσει; γ) δημιουργία συμβολαίου για πρόληψη ανάλογων περιστατικών στο μέλλον. Καταγράφουμε στο χαρτί τις απαντήσεις των παιδιών και τα βάζουμε να υπογράψουν στο συμβόλαιο της τάξης.
Στη συνέχεια ζωγραφίζουν την ιστορία και δημιουργούν ένα ψηφιακό κόμικ με το διαδικτυακό εργαλείο https://www.storyboardthat.com/
3ο Εργαστήριο:Μπαίνω στη θέση του άλλου
1η Δραστηριότητα
Διαβάζουμε σταδιακά το σενάριο «Μιμή η κουταλαφτού». Σας παραθέτω το κείμενο, αλλά και το βιντεάκι που φτιάξαμε με τα παιδιά στην τάξη, όταν ζωντανέψαμε την ιστορία της Μιμής!
Η Μιμή είναι ένα κοριτσάκι πέντε χρονών. Σήμερα ξύπνησε πολύ χαρούμενη, πετάχτηκε από το κρεβάτι της και φώναξε: «Γιούπι!!! Σήμερα θα πάω για πρώτη φορά στο νηπιαγωγείο!!!». Η μαμά της, της χαμογέλασε και της είπε ότι είναι σίγουρη ότι θα της αρέσει πολύ το νέο της σχολείο. Έφαγε πρωινό, ντύθηκε, πλύθηκε και φόρεσε το πιο φωτεινό της χαμόγελο.
Χτίσιμο της «στάσης» του ρόλου: Ένας από τους συμμετέχοντες στέκεται στο κέντρο και γίνεται μοντέλο, υποδυόμενος ένα ρόλο του δράματος. Οι υπόλοιποι δίνουν οδηγίες στο μοντέλο και αυτό παγώνει στην προτεινόμενη στάση. Η ομάδα αποφασίζει για την πιο κατάλληλη στάση.
Όταν έφτασαν στο σχολειό η μαμά της, την αποχαιρέτησε φιλώντας την και της είπε: «Καλή αρχή μικρό μου και να θυμάσαι είσαι όμορφη , πολύ όμορφη.»
Τα παιδιά γίνονται Μιμή που πάει σχολείο χαρούμενη.
Η Μιμή μπήκε γεμάτη χαρά στην τάξη της. «Γεια σας! Είμαι η Μιμή είμαι πολύ χαρούμενη που μεγάλωσα και φοιτώ πλέον στο νηπιαγωγείο. Είμαι σίγουρη θα αποκτήσω καινούριους φίλους που θα τους αγαπώ και θα με αγαπάνε.» Ξαφνικά η Μιμή άκουσε δυνατά γέλια. Μια ομάδα αρχίζει να γελά σαρκαστικά!!!!!
«Χαχαχαχαχα!!! Τι αυτάρες είναι αυτές! Πως πετάγονται έτσι; Σαν παλιοκουτάλες είναι τα αυτιά σου! Χαχαχαχαχα! Μιμή η κουταλαφτού!»
Δημιουργία ήχων: τα παιδιά παράγουν διάφορους ήχους που συνοδεύουν τη δράση
Η μικρή μας Μιμή είχε κάτι το διαφορετικό από τα άλλα παιδάκια. Τα δυο μεγάλα πεταχτά αυτιά της την έκαναν ξεχωριστή. Η Μιμή στην αρχή δεν έδωσε καμία σημασία στο συμμαθητή της, τον Τζακ ίσα ίσα που το διασκέδαζε κιόλας.
Συνεχίζει με το γέλιο χαχαχα η ομάδα.
Με το πέρασμα του χρόνου όμως κατάλαβε ότι αυτό δεν ήταν αστείο. Ντρεπόταν για τα αυτιά της και ήταν πολύ στεναχωρημένη. Η Μιμή δεν ξυπνούσε πλέον με την ίδια όρεξη για να πάει στο σχολείο. Δεν της άρεσε καθόλου το σχολείο. Ξυπνούσε κάθε πρωί και πονούσε η κοιλίτσα της. Εκείνη την μέρα, ο Τζακ το είχε παρακάνει. Έλεγε και ξαναέλεγε για τα αυτιά της Μιμής. Η Μιμή ντρεπόταν πάρα πολύ. Έβλεπε το ρολόι και παρακαλούσε να τελειώσει γρήγορα η μέρα και να επιστρέψει στο σπίτι της. Φεύγοντας από το σχολείο κάθισε ολομόναχη σε ένα παγκάκι και έκλεγε ασταμάτητα. «Αχ! Πόσο θα θελα κι εγώ να έχω μικρά αυτιά», έλεγε και ξαναέλεγε και τα δάκρυα της έτρεχαν σαν ποτάμι.
Ξαφνικά άκουσε μια φωνή να της λέει: «Κι όμως τα μεγάλα αυτιά είναι υπέροχα, για δες την μυτόγκα μου!» Η Μιμή γυρίζει και τι να δει; Ένα αγοράκι με μία τεράστια μύτη. Τον λέγανε Μπένυ. Ο Μπένυ κάθισε στο παγκάκι και η Μιμή με δάκρυα στα μάτια του τα είπε όλα. Όλα όσα την στεναχωρούσαν τον τελευταίο καιρό και όλα όσα τις κάνει ο Τζακ ο συμμαθητής της. Ο Μπένυ της απάντησε: «Το κάθε παιδί είναι διαφορετικό.
«Μοιάζουμε ίδιοι αλλά είμαστε διαφορετικοί. Και ο Τζακ θα έχει κάτι
το διαφορετικό από σένα αλλά και κάτι το ίδιο, όπως και τα υπόλοιπα
παιδιά. «Ναι!» φώναξε η Μιμή, «ο Τζακ έχει το ίδιο ύψος με μένα αλλά
έχει γουρλωτά μάτια.» Είναι καιρός ο Τζακ να καταλάβει ότι το κάθε παιδί
είναι διαφορετικό και ότι κάπου διαφέρουμε και κάπου μοιάζουμε.
Στη συνέχεια ζητάμε από τα παιδιά να γίνουν ζευγάρια και ο ένας να κτίσει την εικόνα του άλλου με τα χαρακτηριστικά που ακούσαν στην αφήγηση!!! Παγωμένη εικόνα: Τα παιδιά χρησιμοποιούν τα σώματά τους για να αναπαραστήσουν μια στιγμή της δράσης.
Ρόλος στον τοίχο: Σε ένα μεγάλο χαρτί σχεδιάζεται το περίγραμμα της Μιμής.
Καθώς εξελίσσεται το δράμα τα παιδιά γράφουν εντός του περιγράμματος σκέψεις και συναισθήματα του ρόλου και εκτός του περιγράμματος σκέψεις και συναισθήματα δικά τους ή άλλων προσώπων του δράματος για το ρόλο. Σε κύκλο πετάει ένα μπαλάκι ο ένας στον άλλο, χωρίς σειρά, όσο ακούγεται μια γρήγορη μουσική. Κάθε φορά που σταματά η μουσική, το παιδί που κρατά τη μπάλα λέει μια λέξη που πιστεύει ότι ταιριάζει με τη Μιμή. Η λέξη μπορεί να ήταν κάποιο επίθετο (μικρή, λυπημένη, θυμωμένη…), ένα χρώμα (ροζ, κίτρινο…), ένα ουσιαστικό (φόρεμα, κούκλα…) ή ένα ρήμα (κλαίει, φιλάει…).
Τις λέξεις τις γράφει η νηπιαγωγός και τα παιδιά τις κολλούν γύρω από το σκίτσο για εξωτερικά χαρακτηριστικά και μέσα στο σκίτσο για τα εσωτερικά χαρακτηριστικά.
Ομαδική ζωγραφική: Οι συμμετέχοντες δημιουργούν από κοινού μια ζωγραφιά με τους χώρους και τα πρόσωπα του δράματος. Με την τεχνική αυτή, δίνουν συγκεκριμένη μορφή σε πρόσωπα ή χώρους που έχουν συλλάβει με τη φαντασία τους.
Ανακριτική καρέκλα: (Η νηπιαγωγός μπορεί να πάρει τη θέση του Τζακ για να μην επιβαρυνθεί συναισθηματικά το παιδί που παίρνει αυτόν τον ρόλο.) O Τζακ κάθεται στην ανακριτική καρέκλα και δέχεται ερωτήσεις από τα παιδιά που είναι σε ρόλο του Μπένυ και της Μαρίας και τοποθετούν τα σώματα τους ασφυκτικά πάνω στον Τζακ. Κάνουν ερωτήσεις που θα προβληματίσουν τον Τζακ. «Ας πάμε να του εξηγήσουμε. Θα μας βοηθήσουν και τα παιδιά. Έτσι δεν είναι παιδιά;» Στη Μιμή θα γράψουν κάτι για να την ενδυναμώσουν συναισθηματικά.
Η αρματωσιά των συναισθημάτων και των αξιών: Σε ένα πανωφόρι ή μία κάπα, οι συμμετέχοντες καρφιτσώνουν σημειώματα ή ζωγραφιές όπου αναγράφονται συναισθήματα ή θετικές αξίες, τα οποία θα αποτελέσουν την αρματωσιά του ρόλου για να αντιμετωπίσει μία δύσκολη κατάσταση. Η τεχνική εστιάζεται στη χρήση ενός αντικειμένου - συμβόλου.
Διάδρομος της συνείδησης: Ο Τζακ μπαίνει στο κέντρο και οι ομάδες χωρίζονται σε Μαρία και Μπένυ και κάθε μια ομάδα περνάει μπροστά του και του λέει ότι θέλει για να αλλάξει γνώμη ή να προβληματιστεί.
Λύση -Αναστοχασμός Αφήγηση:Το βράδυ, ο Μπένυ, ο Τζακ, η Μαρία πήγαν στο σπίτι τους για να κοιμηθούν. Τότε, άρχισαν να σκέφτονται την ιστορία που συνέβη. Σύνταξη κειμένου: Τα παιδιά μοιράζονται σε τρεις ομάδες και καλούνται να γράψουν μία επιστολή ο ένας στον άλλο.
Τελετουργία: Το παιδί στο ρόλο του Μπένυ, η ομάδα της Μαρίας και του Τζακ στήνουν ένα γλέντι με χορό και τραγούδι για να γιορτάζουν τη συμφιλίωση τους και στη συνέχεια ακούμε το τραγούδι "όπου υπάρχει αγάπη"
4ο Εργαστήριο:Τα μαγικά καπέλα εν δράση!!!!!
1η Δραστηριότητα
Επεξεργαζόμαστε με τη ρουτίνα του έντεχνου συλλογισμού: Βλέπω- Σκέφτομαι- Αναρωτιέμαι, τον πίνακα του Matt Mahurin με τίτλο «Bullying»
Τα παιδιά ζωντάνεψαν τον πίνακα!
2η Δραστηριότητα
Στη συνέχεια εμβαθύνουμε περισσότερο στο θέμα με τη μεθοδολογία των 6 καπέλων της σκέψης. Στην ολομέλεια τα παιδιά φορούν από ένα διαφορετικό καπέλο κάθε φορά και προσπαθούν να σκεφτούν με τον τρόπο που ορίζει το κάθε καπέλο.
Το Μπλε Καπέλο: Γιατί είμαστε εδώ, Ποιο είναι το ζήτημα με το οποίο θα ασχοληθούμε; Ορισμός της κατάστασης ή του προβλήματος; Τι θέλουμε να πετύχουμε; που θέλουμε να καταλήξουμε
Το Άσπρο Καπέλο: Τι συμβαίνει σε αυτό το παιδί;Με ποιες λέξεις θα μπορούσες να το περιγράψεις;Του λείπει άραγε κάτι; Τι;
Το Κόκκινο Καπέλο: Τι νιώθεις όταν βλέπεις ένα παιδί έτσι; Μπορείς να περιγράψεις πως αισθάνεται;Μήπως νιώθουν και άλλοι συμμαθητές σου όπως κι αυτό το παιδί;
Το Κίτρινο Καπέλο: Τι λύσεις μπορούμε να βρούμε για να βοηθήσουμε αυτό το παιδί; Με ποιο τρόπο μπορούμε να το βοηθήσουμε; Τι θα αλλάξει εάν βρούμε λύση για το πρόβλημά του;
Το Μαύρο Καπέλο: Ο/η νηπιαγωγός διαβάζει στα παιδιά τις καταγραφές του προηγούμενου καπέλου και τα ξανακαλεί να σκεφτούν πάνω στις ακόλουθες ερωτήσεις: Μπορείτε να πραγματοποιήσετε όλες τις ιδέες σας; Ποιες δυσκολίες έχετε; Μήπως κάποια από τις ιδέες σας δεν είναι χρήσιμη σε αυτό το παιδί;
Το Πράσινο Καπέλο: Είναι βέβαιο ότι μπορείτε να τα καταφέρετε. Μπορείτε να σκεφτείτε καινούριες ιδέες. Προσπαθήστε να βρείτε λύσεις που μπορείτε να τις πραγματοποιήσετε.
Το Μπλε Καπέλο: Στην ολομέλεια τα παιδιά καλούνται να αξιολογήσουν τα ακόλουθα: Μπόρεσα τελικά να βοηθήσω; Λύθηκε το πρόβλημα; Αισθάνομαι ότι μπορώ να αντιμετωπίσω ένα παρόμοιο πρόβλημα;
5ο Εργαστήριο: Τα δικά μας μηνύματα
1η Δραστηριότητα
Ο/η εκπαιδευτικός μαζί με τους μαθητές «ξεφυλλίζουν» σαν ημερολόγιο όλα όσα έχουν διερευνηθεί και καταγραφεί στις προηγούμενες συναντήσεις και «φρεσκάρουν» τις βασικές έννοιες και τα συμπεράσματα από κάθε συνάντηση. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Μια ομάδα θα γράψει το σύνθημα της τάξης κατά τη βία, η άλλη ομάδα θα διακοσμήσει το φόντο με λέξεις, σύμβολα κ.ο.κ.. Άλλη ομάδα θα συγκεντρώσει και να «βιβλιοδέσει» όλες τις εργασίες των μαθητών από τις προηγούμενες συναντήσεις. Το «βιβλίο» θα παρουσιαστεί στους γονείς και έπειτα θα φωτοτυπηθεί και θα δοθεί σε κάθε μαθητή.
2η Δραστηριότητα
Θέτουμε το ερώτημα: πως θα ενημερώσουμε τα άλλα παιδιά και τον κόσμο για το συγκεκριμένο φαινόμενο και καταγράφουμε τις σκέψεις τους. Δημιουργούμε μαζί με τα παιδιά μια διαδραστική αφίσα με το πρόγραμμα thinglink.com, έτσι ώστε να περάσουμε το μήνυμα κατά της βίας και να ενημερώσουμε κι άλλα παιδιά για το συγκεκριμένο φαινόμενο μέσω διαδικτύου. Κατασκευάζουμε ένα επιδαπέδιο παιχνίδι με ζωγραφιές και μηνύματα των παιδιών κατά της βίας. Τα παιδιά ζωγραφίζουν σε μια σελίδα μια επιθυμητή και μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά και τοποθετούμε τις εργασίες τους στο πάτωμα σχηματίζοντας μια ωραία διαδρομή. Σηματοδοτούμε την αφετηρία και τον τερματισμό. Οι παίκτες παίρνουν τις θέσεις τους στην αφετηρία και ξεκινούν.
Ρίχνουν το ζάρι και κάνουν τόσα βήματα όσα λέει το ζάρι τους. Κάθε φορά που σταματούν πάνω σε επιθυμητή συμπεριφορά, ξαναπαίζουν. Εάν όμως "πέσουν πάνω σε ανεπιθύμητη συμπεριφορά, χάνουν τη σειρά τους και παίζει ο επόμενος. Νικήτής/τρια είναι όποιος φτάσει πρώτος στο τέρμα! Τίτλος του παιχνιδιού μας «ΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΒΙΑ».
3η Δραστηριότητα
Τα παιδιά έγραψαν στίχους και δημιούργησαν ένα τραγούδι ραπ, το ζωγράφισαν και κάναμε ένα βίντεο. Στην εκτέλεση του τραγουδιού, μας βοήθησε η τεχνητή νοημοσύνη... Συγχωρήστε της την προφορά...
4η Δραστηριότητα
Φτιάχνουμε την καρδιά της φιλίας και γράφουμε λέξεις που έχουν σχέση με την φιλία.
5η Δραστηριότητα
Κάθε παιδί φτιάχνει δικό του σύμβολο κατά της βίας (καρδούλες, σήμα της ειρήνης, λεξούλες ανάλογες…) αρχικά με το σώμα του!
και στη συνέχεια αποτυπώνουν το σύμβολό τους στο χαρτί!
6η Δραστηριότητα
Διαβάζουμε το βιβλίο: «Τα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε» Κάνουμε το περίγραμμα του χεριού μας, το ζωγραφίσουμε, το κόβουμε και το κολλάμε σε ένα χρωματιστό χαρτόνι. Γράφουμε «τα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε».
6ο Εργαστήριο:Δημιουργικές λέξεις
1η Δραστηριότητα
Ακούμε το τραγούδι των Locomondo «Χέρια σαν κι αυτά..»
Κάθε παιδί ζωγραφίζει θετικές συμπεριφορές που μπορεί να κάνει με τα χέρια.
2η Δραστηριότητα
Τα
παιδιά επιλέγουν ένα παιδί και μιλάνε όμορφα για κείνο. Τα ωραία τους
λόγια τα καταγράφουμε και κάθε παιδί αναλαμβάνει να ζωγραφίσει τον φίλο-
την φίλη του.
Τον/την παρατηρεί καλά καλά και στη συνέχεια, ο ένας ζωγραφίζει τον άλλο και γράφει και το όνομα του παιδιού που ανέλαβε να ζωγραφίσει.
Τα παιδιά παρουσιάζουν τα έργα τους στην ομάδα και αναφέρουν τι τους αρέσει περισσότερο στον / στην φίλο/η τους.
3η Δραστηριότητα
Φτιάχνουμε μαζί με τα παιδιά έναν κατάλογο με τα βήματα αντιμετώπισης της βίας, συνοψίζοντας όσα έχουμε μάθει. Στη συνέχεια τον ζωγραφίζουν και δημιουργούμε ένα Μικρό Βιβλίο με την τεχνική των Μικρών Βιβλίων στην τάξη του Φρενέ.
Το πατρόν για το βιβλίο αυτό καθώς και το υικό για τα υπόλοιπα φύλλα εργασίας, θα το βρείτε σε προηγούμενη ανάρτηση με το υλικό για το εργαστήριο πατώντας ΕΔΩ
4η Δραστηριότητα
Τότε νόμιζα....
7ο Εργαστήριο: Οι δικές μας φωνές
1η Δραστηριότητα
Διοργανώνουμε απογευματινή συνάντηση για τους γονείς και παιδιά με θέμα «Εκφοβισμός και σχολική βία στη προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία» με ψυχολόγο και καλούμε και τους γονείς των παιδιών της πρώτης Δημοτικού. Στη συνάντηση παρουσιάζουμε τις δράσεις μας και χαρίζουμε σε κάθε παιδί τον κατάλογο με τα βήματα αντιμετώπισης της σχολικής βίας.
2η Δραστηριότητα
Την μέρα κατά της βίας (6 Μαρτίου) φουσκώνουμε μπαλόνια όπου πάνω το κάθε παιδί έχει αποτυπώσει το δικό του σύμβολο κατά της βίας (καρδούλες, σήμα της ειρήνης, λεξούλες ανάλογες…) Με υλικά της φύσης και δημιουργούμε στην αυλή την καρδιά της φιλίας.
3η Δραστηριότητα
Στο τοπικό κανάλι ή στο ραδιόφωνο παρουσιάζουμε το τραγούδι μας, τα μηνύματά μας και τις προτάσεις για την αντιμετώπιση της σχολικής βίας.
4η Δραστηριότητα
Τα παιδιά με τα δικά τους σύμβολα κατά της βίας βγαίνουν στη γειτονιά γύρω από το σχολείο και μοιράζουν τον κατάλογο με τα βήματα αντιμετώπισης της σχολικής βίας.
5η Δραστηριότητα
Επισκέπτονται το Δημοτικό Σχολείο και καταθέτουν τις προτάσεις τους στα παιδιά!
